Çocukluğumdaki en ünlü yazarlardan biri Jules Verne’di. Akla hayale gelmeyecek kitapları vardı: 80 Günde Devrialem, Denizler Altında 20.000 Fersah, Arşın Merkezine Seyahat gibi... Ben büyüdükçe hepsi gerçekleşti, ama artık 80 günde devrialem yapılamıyor, o kitapta yazan rotaların çoğu iptal olmuş, zaten kimsenin o kadar zamanı da yok, tüm devrialem sekiz güne sığabilir. Eh, 2000 yılında 118 mürettebatıyla batan Rus denizaltısını da anmamız gerekli tabii.

Daha sonra ise Jules Verne tarzı yazan kişi benim gözümde Michael Ende oldu; yine fantastik, yine gelecekte olabilecek durumları hayal dünyasından yazan bir yazar. Onun en sevdiğim iki kitabı Momo ve Bitmeyen Öykü... Momo’yu yıllar önce okumuş, üstüne filmini de izlemiş ve çok etkilenmiştim. Gri adamlar hiç aklımdan çıkmadı.

Geçenlerde büyümüş Banu gözüyle tekrar okudum kitabı. Girdiğim şoku size anlatamam. Momo 10 yaşlarında bir kız çocuğu, anne babasını bilmiyor ve bir kasabaya geliyor. Bir viranede yaşamaya başlıyor ve kasaba halkı onu sahipleniyor. Momo herkesi dinliyor, ama gerçekten dinliyor. Sadece dinliyor, öyle bir dinliyor ki, herkes kendi derdinin çözümünü kendi buluyor. Şimdinin yaşam koçluğunu yapıyor yani. Çocuklar onun yanında bin türlü oyun buluyorlar ve çok eğleniyorlar. Aslında herkes mutlu.
Sonra bir gün kente Duman Adamlar geliyor. Gri giyinmiş, etrafı soğutan, ağızlarında birer sigara olan ve sürekli duman çıkaran adamlar. Bu adamlar Zaman Tasarrufu Şirketi’nden geldiklerini söylüyorlar ve herkesi zaman tasarrufu yapmaya teşvik ediyorlar. Artık kimse eğlenmiyor, hep daha hızlı çalışıyorlar, hep çalışıyorlar, arkadaşlarıyla görüşmeyi bile kesiyorlar, çünkü zamanları yok, tasarruf ediyorlar. Çocuklar gün içinde oyun oynayabilecekleri evlere götürülüyorlar (yani kreşlere ve anaokullarına) ve orada oyun oynamayı öğreniyorlar kurallarıyla, kendileri oyun kurmayı bilmiyorlar artık. Ne kadar tanıdık, değil mi? Hatta artık tüm hayalgüçlerini kullanarak kendilerinin üretebilecekleri oyuncaklar satılıyor, çocukların düşünmelerine gerek kalmıyor. Ben kızım küçükken bir oyuncakçı dükkanında bizim eskiden ipleri boyadıktan sonra sayfa arasında çekerek yaptığımız boyamaları yapan bir oyuncak görmüştüm ve çok sinirlenmiştim, bu kadar olur mu diye...

Sözün kısası, Momo günümüz hayatını anlatıyor. Zamandan tasarruf etmek için kullandığımız tüm otomatik ev makinelerine, küçük ev aletlerine rağmen ne işimiz bitiyor ne de dinlenmeye zamanımız var. Hep daha yoğun, hep daha mutsuzuz.

Bence sizler de Momo’yu okuyun ve yaşı geldiğinde çocuğunuza da okutun. Tasarruf iyidir, ama ne ve ne kadar, ona da dikkat etmek gerekli.

Michael Ende hakkında ayrıntılı bilgi için: http://www.alintidir.com/yazar/michael_ende
Momo hakkındaki diğer yorumlar için: http://www.dr.com.tr/Kitap/Momo/Michael-Ende/Cocuk-ve-Genclik/Genclik-10-Yas/Roman-Oyku/urunno=0000000170335