Bebeğimizin Fiziksel ve Zihinsel Gelişimi İçin Oyuncak Seçimi
Çocuğumuzun her yaşında oyuncak seçimi çok önemlidir. Ancak, bebeklik dönemi bir başlangıç noktası olarak en önemli dönemdir. Bebeğimize hayatla ilgili öğretebildiğimiz, aktarabildiğimiz her şey ileri yaşlarında onun potansiyelini etkiler.
Oyuncak seçiminde dikkat etmemiz gereken ilk nokta , oyuncağın yapıldığı malzemedir. Bebeğimizin biberonunun yada kıyafetlerinin seçiminde de bu ürünlerin yapıldığı malzemelere dikkat ederiz. Neden oyuncaklar için de aynı özeni göstermeyelim?
Bebeğimiz için seçtiğimiz oyuncak kanserojen madde içermeyen malzemelerden üretilmiş olmalıdır. Mümkünse organik maddelerden üretilmiş oyuncaklar tercih edilebilir. Ahşap oyuncaklar bu durumda en çok tercih edilen gruptur. Ancak bebeğimiz küçükse ahşap oyuncaklar ona ağır gelebilir.
Oyuncağın sağlıklı olması sadece üretildiği malzemenin sağlıklı olması ile sınırlı değildir. Keskin köşelerinin olmaması , ağırlığı, bebeğimizin minik parmaklarının ve her şeyi ağzına götürdüğü gibi oyuncağı da ağzına götüreceği için dilinin sıkışmaması için girinti ve çıkıntılarının olmaması dikkat edilmesi gereken diğer sağlığı korumaya yönelik özelliklerdendir.
Farklı dokular : Bebeğimizin zihinsel gelişiminde oral dönemde olması nedeniyle ağzı ve dokunma duyusunun gelişmesi nedeniyle elleri sürekli oyuncaklara temas eder. Bu temas sırasında oyuncakta farklı dokuları bir arada hissetmesi zihinsel gelişimine pozitif katkı sağlar. Örneğin oğluma aldığım kumaştan yapılmış çiftlik temalı bir kitap var; kitabın her sayfasına bir çiftlik hayvanı yerleştirilmiş. Üretici firma hayvanları aplike yaparken her sayfada kitabın kumaş dokusundan farklı bir malzeme kullanmış; bir sayfada kurdele, bir sayfada polar bir kumaş gibi. Oğlum 4. Aydan beri o farklı dokulara dokunmaktan büyük keyif alıyor. Önceleri elinin ayasıyla dokunurken şimdilerde parmak uçlarıyla dokunup algılamaya başladı. Bu da oyuncağının fiziksel ve zihinsel gelişimine oyuncağının katkısının bir göstergesi.
Farklı renkler : Oyuncaklar genellikle farklı ve canlı renklerde üretilir. Bunun nedeni henüz bizlerin çok bilmemesine rağmen çok da net göremeyen bebeğimizin oyuncağı ve parçalarını kolay algılamasını sağlamaktır. El – göz koordinasyonunun gelişmesi için bu renk farklılıkları çok büyük önem taşır. Çoğu zaman biz üçgene uzandığını zannetmekte bebeğimiz sadece kırmızıya yada yeşile uzanmaktadır.
Ve sesli oyuncaklar ... Bebek oyuncaklarının bir çoğu tekil sesler içerir. Bütün duyuları hızla gelişirken bebeğimizin işitme duyusu da desteklenmelidir. Biliyorsunuz ki zihinsel gelişimin temelinde görme, işitme ve dokunma algıları yatar. Bu nedenle bebeğimiz için aldığımız oyuncaklardan bir kaç tanesi müzikli ve sesli olmalıdır.
Bütün bu özelliklere dikkat etmekte güçlük çekebilirsiniz. Böyle durumlarda yapılabilecek en kolay uygulama bebek güvenliği ve sağlığı konusunda uzman olduğunu bildiğiniz markalara yönelmektir.
Bebeğiniz olmayabilir yada artık çocuğunuz çok büyümüştür ve bir yakınınızın bebeğine hediye almanız gerekiyordur. Böyle durumlarda da benim naçizane önerim, bırakın oyuncağı anne ve babası alsın. Çünkü çocuğunun gelişimini gözlemleyen anne-babanın seçeceği oyuncak daha doğru olacaktır. Aldığınız hediyenin bir kenarda kalmaması için siz bebeğe hediye olarak kıyafet götürebilirsiniz.
İş oyuncağın alınması ile bitmez. Bebeğimizin bu oyuncaklarla nasıl ve ne zaman oynayacağı da önemlidir. Mesela oyuncaklar için bir kutu yapmak en güzel uygulamalardan biridir. Bebeğiniz oyuncakların hep aynı kutuya konulduğunu gözlemlerse düzen olgusu kafasında oluşmaya başlar. İleri yaşlarda kendisi de oyuncaklarını kutuya koyarak toplamayı böylece daha bebekken beynine yerleştirir.
Ayrıca bu kutu tüm oyuncakları aynı anda bebeğin önüne yığmanızı ve uyaran bombardımanı yapmanızı da engeller. Bebeğinizi kutunun yanına oturtun ve kutunun içinden bir oyuncak seçip ona verin. Ağzına soksun, dokunsun, sarılsın, oynasın. Sıkılınca oyuncağı size verecektir yada kenara atacaktır. O oyuncağı alıp kutuya koyun ve bir yenisini verin.
Böylece bebeğinizin bir oyuncakla belli bir süre oynamasını sağlayarak ve uyaranları azaltarak ileride Hiper aktivite ve Dikkat Dağınıklığı gibi çağımız problemleriyle boğuşmasına engel olmada önemli bir adım atmış olursunuz. Sırayla ,tek bir oyuncakla oynama alışkanlığı kazanan bebek; büyüdüğünde de bu alışkanlığı pekiştirilirse çocukluk döneminde hem kendisi hem de anne-babası rahat edecektir.
“En değerli varlığım bebeğim ve oyuncağından çorabına her şeyi önemli.” Diye düşündüğünüzü biliyorum, çünkü ben de böyle düşünüyorum. Kişisel yaşamımda okuyup araştırdıklarıma ve aldığım Pedagojik Formasyon Eğitimi bilgilerime dayanan kendi uygulamalarımdan oluşan bu bilgi kırıntıları umarım sizlerinde işine yarar.
Sevgiler...
Yazan : Zeynep SERTKAYA - all_butterflies[at]hotmail[.]com, sertkayazeynep[at]gmail[.]com
Zeynep Sertkaya'nın grafiksaati yazıları
 |
Mehmet Sertkaya Şirinler oyuncağıyla |
Bunlar da ilginizi çekebilir
Zeynep Sertkaya yazılarından örnekler
 |
Anne babalar çocuklarının renklere yöneldiğini fark edeceklerdir - Mehmet Sertkaya gökyüzü oyuncağıyla |
 |
Oyuncağın dokuları çocukların dikkatini çeker - Mehmet Sertkaya ve bez oyuncaklar |
 |
Çocuklar oyuncaklar ağzına götürdüğü için oyuncakların malzemesine ve sivri olmamasına dikkat edin - Mehmet Sertkaya oyun oynuyor |
 |
Mehmet Sertkaya ve annesi Zeynep Sertkaya |
 |
Oyuncak kutusu yapın çünkü bu çocukların kolay sıkılmasını engeller ve tertipli olmayı öğretir - Mehmet Sertkaya oyuncağı ile |